تیشرت آستین بلند نایک ساده کد ۲۰67

اسپندکس (Spandex) یک پارچه مصنوعی است که به دلیل خاصیت الاستیسیته (کششی) خوبش مورد توجه قرار گرفته است. برخلاف دیدگاه عموم مردم، عبارت اسپندکس به نام یک برند اشاره ندارد و این عبارت عموما به پارچه های کوپلیمر پلی اتر- پلی اوره (polyether-polyurea copolymer) که با طیف متنوعی از فرآیندهای تولید ساخته می شوند، اشاره دارد. عبارت های اسپندکس، لاکرا (Lycra) و الاستین (elastane) مترادف هستند. این پارچه می تواند تا 5 الی 8 برابر اندازه معمول خودش کش بیاید و معمولا برای پوشاک چسبان به بدن مورد استفاده قرار می گیرد. در بیشتر حالت ها از اسپندکس خالص در لباس ها استفاده نمی شود و در عوض مقادیر کمی از این پارچه به دیگر الیاف مصنوعی، نیمه مصنوعی و ارگانیک بافته می گردد. ماده اصلی به کار رفته برای تولید اسپندکس، پلی اورتان (polyurethane) است که در سال 1937 توسط کارخانه IG Farben در آلمان توسعه داده شد. بعد از پایان جنگ جهانی دوم، صدها تن از دانشمندان برجسته آلمانی به انجام وظایف جدیدی در ایالات متحده مشغول شدند و بسیاری از مهندسان نساجی کارخانه IG Farben به شرکت دوپونت (DuPont) منتقل گردیدند. این مسئله باعث شد تا شرکت دوپونت به رهبر قطعی توسعه الیاف مصنوعی مبدل گردد.

پارچه اسپندکس چه کاربردی دارد؟

در هر کاربرد مصرفی یا صنعتی که به کشش نیاز باشد، پارچه اسپندکس مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع از پارچه از زمان پیدایش روز به روز محبوب تر شده است و این روزها در هزاران نوع مختلف از پوشاک وجود دارد و توسط مصرف کنندگان سراسر دنیا به کار می رود. در برخی موارد ممکن است از پارچه اسپندکس خالص برای تولید پوشاک به شدت کششی یا کامل چسبان به بدن استفاده شود. با این حال این نوع از پارچه نسبتا گران است که باعث می گردد تا این نوع از پوشاک برای مصرف کننده حرفه ای که از آنها استفاده می نماید، کاملا گران باشند. در عوض مشاهده پارچه اسپندکس بافته شده با دیگر انواع منسوجات بسیار رایج است.
مثلا وقتی پارچه اسپندکس به پنبه اضافه میشود، این پارچه قابلیت کشش بیشتری پیدا می کند و اسپندکس می تواند برای افزایش کشش با پارچه های سنتی سفت مانند پلی استر به کار برده شود. حتی اگر مقادیر کوچکی از این پارچه به دیگر منسوجات اضافه شود، این پارچه ها بیشتر کشش پیدا می کنند، چون اسپندکس می تواند تا هشت برابر اندازه واقعی خودش کش بیاید. الاستیسیته ای که با اضافه کردن این پارچه به دیگر منسوجات به وجود می آید را می توان با تقسیم کردن این پتانسیل کشش بر درصد مشخص شده در یک پوشاک تعیین کرد.

 

بیشتر کاربردهای متداول برای اسپندکس به لباس هایی که چسبان به بدن هستند، مربوط می شود. مثلا این نوع از پارچه در انواع مختلفی از لباس های زیر مردانه و زنانه وجود دارد و حتی اگر به عنوان پارچه عمده یک لباس زیر در نظر گرفته نشود، باز هم همیشه مقدار اندکی از آن در بند لباس زیر وجود دارد. در حقیقت پارچه اسپندکس در بند کمرهای تقریبا هر نوع از پوشاک کششی یافت می شود. اسپندکس در درصدهای نسبتا بالایی در جوراب های پنبه ای و پشمی مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این پارچه در جوراب ها موجب تسهیل در پوشیدن و در آوردن آن می گردد.
این پارچه در تولید لباس های ورزشی به شدت محبوب است. در بیشتر لباس های ورزشی و لباس های پوشیدنی، نزدیکی با پوست از اهمیت زیادی برخوردار است، بنابراین پارچه اسپندکس در لباس شنا، لباس دوچرخه سواری و انواعی از لباس ها که در ورزش تیمی به کار برده می شوند، مورد استفاده قرار می گیرد.
گاهی اوقات در کاربردهای صنعتی نیز از پارچه اسپندکس استفاده می شود. مثلا در صنعت فیلم، لباس های ضبط کننده حرکت کاربرد جالب توجهی دارند. این لباس ها، انواع خاصی از لباس های مخصوص بدن هستند که بازیگران در جلوی پرده های سبز می پوشند. اسپندکس با مطمئن شدن از اینکه این لباس ها به بدن بازیگران نزدیک می شوند، به راحتی مشخصات سه بعدی واقعی را ایجاد می نماید.
در کل کاربردهای این پارچه ا می توان به صورت زیر خلاصه نمود:

• برای لباس های چسبان بدن: استفاده شده در لباس های زیر چسبان برای مردان و زنان و تولید جوراب های پشمی و پنبه ای.
• برای لباس ورزشی: استفاده شده در پوشاک مناسب برای دوچرخه سواری و شنا.
• برای لباس های ضبط کننده حرکت.